ทำไมเราจึงควรใช้ Lithium แบตเตอรี่
แบตเตอรี่ Lithium ได้เข้ามาสู่วงการรถกอล์ฟไฟฟ้า
มาระยะหนึ่งแล้วเห็นหลายคนบอกว่าดี แล้วมันดีจริงไหม
ผมเลยทำบทความออกมา 3 ตอนครับ สำหรับตอนนี้
อยากเล่าให้ฟังว่า แบตเตอรี่ Lithium มันดีจริงไหม
แบตเตอรี่ Lithium มีหลากหลายชนิดขึ้นอยู่กับโครงสร้าง
ทางเคมีภายในที่ต่างกัน ในรถกอล์ฟไฟฟ้า เท่าที่เห็นจะ
ใช้แบบ LifePO4 นิยมเรียกว่า "ไลฟ์โพโฟ" มีคุณสมบัติ
น้ำหนักมาก ให้พลังงานต่อน้ำหนักน้อย ปลอดภัย และ
อายุการใช้งานนาน เอ๊ให้พลังงานต่อน้ำหนักน้อย เขียน
ไม่ผิดหรอกครับ ไอ้ที่ให้พลังงานต่อน้ำหนักมากก็มี แต่
มันต้องการระบบที่มีปลอดภัยสูง ผู้ผลิตจึงเลือกใช้ตัวนี้ครับ
เกริ่นเกี่ยวกับแบตเตอรี่ Lithium แค่นี้พอให้รู้จักครับ ต่อไป
ผมขอเข้าเรื่อง สรุปเป็นข้อๆโดยเปรียบเทียบกับแบตเตอรี่
ตะกั่วกรดที่เราเคยใช้กันมาตลอด ดังนี้
1.ให้พลังงานต่อเนื่องสูงกว่า
จากกราฟจะเห็นว่า ระดับแรงดันแบตเตอรี่ Lithium
แทบจะไม่ตกเลยเมื่อใช้ถึง 80% จะเริ่มตกเมื่อถึง
90% ถ้าใช้ในรถกอล์ฟก็จะวิ่งได้ความเร็วที่ไม่ลดลง
แม้ว่าจะใช้งานไปมาก แต่ถ้าเป็นแบตตะกั่วกรด
ตอนปลายจะมีอาการไม่มีกำลัง เหมือนคนหมดแรง
เนื่องจากแรงดันที่ลดลงทำให้จ่ายพลังงานได้ลดลง
อีกประการ หากนำรถกอล์ฟไฟวิ่งขึ้นเนินลาดชัน
จะวิ่งขึ้นเนินได้ความเร็วสม่ำเสมอ ผิดกับแบตตะกั่วครับ
หากเป็นเนินยาวๆความเร็วรถ จะลดลงอย่างเห็นได้ชัด
สาเหตุจากการจ่ายพลังงานที่ลดลงนั้นเอง
2. Life cycle สูงกว่า
Life cycle นับจำนวนครั้งการชาร์จครับ ขออ้างอิงกราฟ Life cycle
ของแบตตะกั่วภาพอาจมองยากนะครับ (ผมทำLinkให้แล้ว)
ขออธิบายดังนี้ แกนตั้งเป็นจำนวนครั้งของการชาร์จ แกนนอนเป็น
%ของการใช้งาน เริ่มตั้งแต่ 0%-100% หากเราใช้แบตน้อย
จำนวนครั้งการชาร์จก็มาก เช่น ใช้แค่50% เราจะชาร์จได้ 1050
ครั้ง ยิ่งชาร์จได้มากอายุแบตก็ยิ่งมาก ถ้าเราใช้ 70%เราจะชาร์จได้
670 ครั้ง นี่ถ้าชาร์จวันละครั้งจะไม่ถึง 2 ปี เห็นไหมครับแบตตะกั่ว
ยิ่งใช้มากอายุยิ่งสั้น
สำหรับแบต LifePO4 ผู้ผลิตบอกว่าเขาชาร์จได้ 2,000 ครั้ง
แม้ว่าจะใช้ถึง 80% และใช้ได้นานกว่านั้นอีก เราคงประเมิน
ได้เบื้องต้นว่า เราเปลี่ยนแบตตะกั่ว 3 รอบแล้ว แบต LifePO4
ยังไม่พังเลย เห็นไหมครับแบต LifePO4 ใช้ได้มากกว่า
หลายเท่าตัว โดยมากผู้ผลิต LifePO4 จะรับประกัน 3-5 ปีครับ
ในขณะที่แบตตะกั่วรับประกันเพียง 1 ปี
3. น้ำหนัก ที่เบากว่า
รูปแบตตะกั่วที่ใช้กับรถกอล์ฟไฟฟ้าทั่วไปใช้แบตเตอรี 8V. 6ลูก
น้ำหนักลูกละ 30kg. รวม 180kg.
รูปแบต LifePO4 1 ลูก น้ำหนักลูกละ 45kg
เห็นได้ว่าแบต LifePO4 เบากว่า 135kg.(ลดลง 75%) การที่มี
น้ำหนักเบากว่า ทำให้การสูญเสียพลังงานที่แบกน้ำหนักส่วนเกิน
ลดลง ผลที่ได้คือระยะทางวิ่งได้มากกว่า หรือ แบตหมดช้ากว่า
หรือ ชาร์จไฟน้อยกว่า เมื่อเทียบกับแบตที่น้ำหนักมากกว่า
4. ใช้ได้คุ้มค่ากว่า
ขออ้างจากข้อมูลข้างต้นที่ว่า แบตตะกั่วหากจะใช้ได้ทนทาน
ตามอายุที่ควรจะเป็นเราต้องใช้พลังงานไม่เกิน 50-70% ใน
ขณะที่แบต LifePO4 ใช้ได้ถึง 80-90% ผมจึงขอรวบรัดเอา
เองว่า แบตตะกั่วเราจ่าย 100 ใช้ได้ 50-70% ที่เหลือต้องสำรองไว้
จึงมองว่าไม่คุ้มค่าเมื่อเทียบกัน LifePO4 ที่จ่าย 100 ใช้ได้ 90%
5. ชาร์จเต็มเร็วกว่า Quick Charge
แบตตะกั่วถูกกำหนดให้ชาร์จไฟที่ขนาด 0.1C เช่นแบตเตอรี่ขนาด
170Ah. เราจะชาร์จไฟได้ 17A. (170x0.1 = 17) เป็นขนาดสูงสุด
ที่ควรชาร์จแบตตะกั่ว ดังนั้นหากเราใช้แบตเกือบหมดอาจต้องใช้
เวลาชาร์จถึง 10 ชั่วโมง (170/17 =10) แต่หากชาร์จด้วยกระแส
สูงกว่านี้เพื่อให้แบตเต็มเร็ว แบตจะร้อนมากทำให้แบตเตอรี่เสื่อม
สภาพเร็วเนื่องจากความร้อน
แบต LifePO4 จะมีอัตราชาร์จที่สูงกว่า เช่น 0.25C หรือ 0.5C หรือ
มากกว่า ดังนั้นการชาร์จแบตย่อมใช้เวลาน้อยกว่าเช่น แบต LifePO4
ขนาด 100Ah.@0.25C เราชาร์จไฟได้ 25A. (100x0.25 = 25) หาก
ใช้ไฟหมดต้องใช้เวลาชาร์จ 4 ชั่วโมง (100/25 = 4) อาจมีผู้สงสัยว่า
ทำไมแบต LifePO4 เลือกขนาด 100Ah. ทำไมไม่เป็น 170Ah. เท่า
กับแบตตะกั่ว ขอตอบง่ายดังนี้ครับแบตตะกั่ว 170Ah. นั้นเราไม่
สามารถใช้ได้ถึง 170Ah. เราใช้ได้แค่ 50-70% ส่วนแบต LifePO4
100Ah. เราสามารถใช้ได้ถึง 80-90% เทียบกันแล้วใกล้เคียงกัน
จึงไม่มีความจำเป็นต้องใช้ LifePO4 ถึง 170Ah. ครับ เห็นไหมครับว่า
แบต LifePO4 จึงชาร์จได้เต็มเร็วกว่า
6. ค่าดูแลรักษาน้อยกว่า
หากเราใช้แบตตะกั่ว สิ่งหนึงที่เราต้องทำเป็นประจำคือการ
เติมน้ำกลั่นและทำความสะอาดแบต และ ขั้วแบตเพื่อไม่ให้
เกิดขึ้เกลือบริเวณขั้ว หากท่านไม่ได้ทำจะทำให้อายุการใช้งาน
ของแบตเตอรี่สั้นลง โดยเฉพาะการลืมเติมน้ำกลั่น เรื่องนี้เป็น
ปัญหาคู่กับแบตตะกั่วเลยทีเดียว แต่ถ้าเป็นแบต LifePO4 ท่าน
ไม่ต้องเติมน้ำกลั่น ไม่ต้องทำความสะอาด ช่วยท่านลดพนักงาน
ที่ต้องทำหน้าที่นี้ ซึ่งหมายถึงลดต้นทุนในการดูแลรักษาได้ครับ7. เก็บได้นานกว่า
แบตเตอรี่ มีคุณสมบัติอันหนึ่ง เรียกว่า Self Discharge หมายถึง
แม้ไม่ได้ใช้อะไร ตั้งไว้เฉยๆ แบตเตอรี่ก็หมดได้
แบตตะกั่ว Self Discharge 3-15% ต่อเดือน
แบต LifePO4 Self Discharge 3% ต่อเดือน
ดังนั้นแบตตะกั่ว ถ้าเก็บไว้โดยไม่ชาร์จ ประมาณ 6 เดือนก็หมด
ในขณะที่แบต LifePO4 แบตหมดประมาณ 18% เท่านั้น อันนี้
มันอาจจะไม่เป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่ใช้แบตตลอดเวลา แต่คง
ไม่คิดว่าถ้า เกิดเราหยุดใช้รถเช่น เกิดโรคระบาด หรือ รถเกิดเสีย
โดยที่เราหยุดใช้งานไม่ได้ดูแลเลย แบต LifePO4 จะคงสภาพ
เดิมมากกว่าครับ
สรุปว่าแบต LifePO4 มีข้อดีดังนี้
1. ให้พลังงานต่อเนื่องสูง
2. อายุการใช้งานนาน
3. น้ำหนักเบา
4. ใช้คุ้มค่าที่จ่าย
5. ชาร์จเต็มเร็ว
6. ดูแลง่าย แทบไม่มีค่าใช้จ่าย
7. เก็บได้นาน ไม่เสื่อม
1. ให้พลังงานต่อเนื่องสูง
2. อายุการใช้งานนาน
3. น้ำหนักเบา
4. ใช้คุ้มค่าที่จ่าย
5. ชาร์จเต็มเร็ว
6. ดูแลง่าย แทบไม่มีค่าใช้จ่าย
7. เก็บได้นาน ไม่เสื่อม
จากที่อ่านมาจะเห็นได้ว่าแบต LifePO4 น่าใช้มาก แต่ก็
ให้มองอีกด้านนะครับ มีดี ก็ต้องมีเสีย ครั้งต่อไปพบกัน
ในตอน ข้อเสียของ Lithium ว่ามีอะไรบ้างน่าสนใจไม่แพ้กัน
ครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น